อาณาจักรอยุธยา
รัชกาลที่ | พระนาม | ปีที่ครองราชย์ (พ.ศ.) | เหตุการณ์หรือพระราชกรณียกิจสำคัญ |
1 | สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 (พระเจ้าอู่ทอง) | 1893 – 1912 | - สถาปนากรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี - จัดระเบียบการปกครองแบบจตุสดมภ์ |
2 | สมเด็จพระราเมศวร | 1912–1913 (ครั้งที่ 1) |
|
3 | สมเด้๗พระบรมราชาธิราชที่ 1 (ขุนหลวงพระงั่ว) | 1913 - 1931 | -สุโขทัยยอมอยู่ใต้อำนาจอยุธยา |
4 | สมเด็จพระเจ้าทองลัน (หรือเจ้าทองจันทร์) | 1931 (7 วัน) |
|
5 | สมเด็จพระราเมศวร | 1931–1938 (ครั้งที่ 2) | - ทำสงครามชนะล้านนา - ตีนตรเมืองหลวงของเขมร (ขอม) ได้ |
6 | สมเด็จพระรามราชาธิราช | 1938 - 1952 | - สุโขทัยประกาศอิสรภาพ |
7 | สมเด้จพระอินทราชา (เจ้านครอินทร์) | 1952 - 1967 | - อยุธยากลับมีอำนาจเหนือสุโขทัยอีก |
8 | สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 2 (เจ้าสามพระยา) | 1967 - 1991 | - รบชนะอาณาจักรเขมร - รวมสุโขทัยเข้ากับอยุธยาเมื่อ พ.ศ. 1981 |
9 | สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ | 1991 - 2031 | - ปฏิรูปการปกครองรวมอำนาจเข้าสู่ศูนย์กลาง - ประกาศใช้ระบบศักดินา |
10 | สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 3 (พระอินทราชาที่ 2) | 2031 - 2034 |
|
11 | สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2 | 2034 - 2072 | - หล่อพระศรีสรรเพชญ์ - โปรตุเกสเข้ามาเจริญสัมพันธไมตรีกับไทย |
12 | สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 4 (หน่อพุทธางกูร) | 2072 - 2076 |
|
13 | พระรัษฎาธิราช | 2076 – 2077 (5 เดือน) |
|
14 | สมเด็จพระไชยราชาธิราช | 2077 - 2089 | - อยุธยาทำสงครามกับพม่าเป็นครั้งแรก -ล้านนายอมเป็นประเทศราชของอยุธยา |
15 | พระยอดฟ้า (พระแก้วฟ้า) | 2089 - 2091 |
|
16 | ขุนวรวงศาธิราช | 2091 (42 วัน) |
|
17 | สมเด็จพระมหาจักรพรรดิ (พระเจ้าช้างเผือก) | 2091 - 2111 | -ไทยเสียสมเด็จพระสุริโยทัยในการรบกับพม่า เมื่อ พ.ศ. 2091 - ไทยแพ้พม่าในสงครามช้างเผือก พ.ศ. 2106 |
18 | สมเด็จพระมหินทราธิราช | 2111 - 2112 | - เสียกรุงอยุธยา ครั้งที่ 1 แก่พม่า เมื่อ พ.ศ. 2112 |
19 | สมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราช (พระสรรเพชญ์ที่ 1) | 2112 - 2133 | - อยุธยาเป็นประเทศราชของพม่า 15 ปี -เขมรโจมตีไทยหลายครั้ง - พระนเรศวรทรงประกาศอิสรภาพจากพม่า เมื่อ พ.ศ. 2127 |
20 | สมเด็จพระนเรศวรมหาราช (พระสรรเพชญ์ที่ 2) | 2133 - 2148 | - ไทยชนะพม่าในสงครามยุทธหัตถี พ.ศ. 2135 -ไทยขยายอาณาเขตออกไปกว้างขวางออกไปกว้างขวางกว่าสมัยใดๆ |
21 | สมเด็จพระเอกาทศรถ (พระสรรเพชญที่ 3) | 2148 - 2153 | - ส่งทูตไปฮอลันดา นับเป็นทูตไทยคณะแรกที่ไปยุโรป |
22 | พระศรีเสาวภาคย์ (พระสรรเพชญ์ที่ 4) | 2153-2154 (1ปี2เดือน) |
|
23 | สมเด็จพระเจ้าทรงธรรม (พระอินทราชา) | 2154 - 2171 | - พบรอยพระพุทธบาทสระบุรี -ทรงนิพนธ์กาพย์มหาชาติ |
24 | สมเด็จพระเชษฐาธิราช | 2171 - 2172 (8 เดือน) |
|
25 | พระอาทิตย์วงศ์ | 2172 ( 38 วัน) |
|
26 | สมเด็จพระเจ้าปราสาททอง (พระสรรเพชญ์ที่ 5) | 2172 - 2199 | - ได้เขมรเป็นเมืองประเทศราช |
27 | สมเด็จเจ้าฟ้าไชย (พระสรรเพชญที่ 6) | 2199 (3-5 เดือน) |
|
28 | สมเด็จพระศรีสุธรรมราชา (พระสรรเพชญ์ที่ 7) | 2199 (2 เดือน) |
|
29 | สมเด็จพระนารายณ์มหาราช | 2199 - 2231 | - ส่งออกพระวิสุทธสุนธร (โกษาปาน) เป็นทูตไปฝรั่งเศส –รับวิทยาการจากชาติ ตะวันตกเข้ามามาก -เป็นยุคทองของวรรณคดี |
30 | สมเด็จพระเพทราชา | 2231 - 2246 | - ความสัมพันธ์กับฝรั่งเศสสิ้นสุดลง –การค้ากับต่างประเทศลดลง – เกิดกบฏในเมืองต่างๆ 4 ครั้ง |
31 | สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 8 (พระเจ้าเสือ) | 2246 - 2251 | - เรื่องราวของพันท้ายสรสิงห์ |
32 | สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 9 (พระเจ้าท้ายสระ) | 2251 - 2275 | - ขุดคลองมหาไชยเชื่อมแม่น้ำแม่กลองกับแม่น้ำท่าจีน |
33 | สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ | 2275 – 2301$ | - ส่งสมณทูตไปฟื้นฟูพุทธศาสนาในลังกา -มีความรุ่งเรืองด้านวรรณกรรม กวีสำคัญได้แก่ เจ้าฟ้าธรรมาธิเบศร (เจ้าฟ้ากุ้ง) |
34 | สมเด็จพระเจ้าอุทุมพร (ขุนหลวงหาวัด) | 2301 (1 เดือน) |
|
35 | สมเด็จพระที่นั่งสุริยาศน์อมรินทร์ (พระเยจ้าเอกทัศ) | 2301 - 2310 | - เสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 2 แก่พม่า เมื่อ พ.ศ. 2310 เป็นอันสิ้นสุดสมัยอยุธยา |